Czy postępujesz tak, jak Mandela?

Ile razy w ostatnim roku uczyniłeś tak, jak Nelson Mandela?

Nelson Mandela jest z pewnością jednym z najbardziej podziwianych ludzi w naszych czasach. Któż nie chciałby dowiedzieć się, co myślał w chwili, kiedy postanowił przebaczyć białym mieszkańcom RPA to, że wsadzili go do więzienia i dyskryminowali przez całe życie? Być może sam byłeś w sytuacji, kiedy musiałeś zadecydować: przebaczyć czy nie? Czy wtedy dokonałeś takiego wyboru, jak Mandela?

Co działo się w RPA w tamtym czasie?

Wszyscy odwiedzający dzisiaj RPA podziwiają ten niepowtarzalny i barwny tygiel, który przyciąga wiele milionów turystów każdego roku. W 2010 roku kraj ten był gospodarzem Mistrzostw Świata w piłce nożnej – imprezy sportowej o największej oglądalności. Jednak RPA wyglądało zupełnie inaczej podczas rządów systemu bazującego na apartheidzie od roku 1948 do 1994, kiedy to system ten upadł.

Nelson Mandela urodził się w RPA w 1918 roku, w czasie, gdy panowała pandemia grypy (tzw. Hiszpanka), a słowo „apartheid” nie miało jeszcze żadnego znaczenia dla ludzi, którzy nie porozumiewali się w afrikaans. (Afrikaans – język z grupy języków zachodniogermańskich, powstały na skutek wymieszania się różnych dialektów – przyp. tłum.). W tym czasie rasizm był obecny w RPA, ale sytuacja miała się jeszcze pogorszyć. W latach 40-tych, 50-tych i 60-tych zaczęto wcielać w życie wszechobecną politykę dyskryminacji rasowej, gdzie czarna większość obywateli utraciła podstawowe prawa, zarówno w zakresie wykształcenia, służby zdrowia jak i ogólnodostępnych usług. Mandela wkrótce dał się poznać jako aktywny przeciwnik polityczny reżimu białych. W tamtym czasie to wystarczyło, by wylądować w więzieniu z wyrokiem dożywocia. I tak też się stało z Mandelą.

Apartheid trwał 46 lat. W tym okresie, w RPA, było siedmiu różnych, białych prezydentów. Ostatni z nich, Frederik Willem de Klerk był człowiekiem, który zrobił pierwszy krok w kierunku pojednania białych z czarnymi. W 1990 roku zniósł zakaz protestowania przeciwko apartheidowi i uwolnił Mandelę z więzienia.

Oczekiwania względem Nelsona Mandeli, tego legendarnego aktywisty, były niebosiężne, jednakże jego taktyka okazała się dla wielu zaskoczeniem. Czyż nie powinien teraz się zemścić? Czy nie byłoby sprawiedliwe zażądać oko za oko, ząb za ząb? Mandela sam zapisał, co wtedy myślał: „Kiedy wyszedłem z celi i szedłem w kierunku bramy, która miała mnie wyprowadzić na wolność, wiedziałem, że jeżeli nie odłożę goryczy i nienawiści, to w dalszym ciągu pozostanę w więzieniu.”

Cóż takiego dobrego zrobił Mandela?

Nelson Mandela, jako budowniczy narodu, miał inne zamiary, niż słodka zemsta i zrozumiał, jakimi środkami je osiągnąć. «Jeżeli sny o pięknej Afryce Południowej mają się spełnić, to z pewnością są drogi, które prowadzą do tego celu. Dwie z tych dróg można nazwać „dobroć” i „przebaczenie”.»

Historia świata jeszcze się nie skończyła i ciągle potrzeba takich ludzi jak Mandela, którzy znajdują się na właściwym miejscu we właściwym czasie i dokonują właściwych wyborów. Jednakże tylko nieliczni z nas otrzymają kiedyś tak samo ważną rolę i zapiszą się na kartach historii tak, jak Nelson Mandela. Czy możemy zatem czegoś się od niego nauczyć?

Prawa życia są równie aktualne co prawa natury. Być może jedno z ponadczasowych praw sprawiło, że Mandela był w stanie tyle dokonać. Odpowiednie prawo życia jest zapisane w Ew. Mateusza 6, 14: „Bo jeśli odpuścicie ludziom ich przewinienia, odpuści i wam Ojciec wasz niebieski.”, inne w Liście Jakuba 2, 13: „(…) miłosierdzie góruje nad sądem.”, a być może to najważniejsze w Ew. Łukasza 14, 11: „(…) a kto się poniża, będzie wywyższony”. W tym dniu, gdy Mandela pozostawił nienawiść i gorycz w więzieniu, wybrał, by nie wynosić się ponad swoich wrogów. Zrozumiał, że przyjąć ich, jako współobywateli i bliźnich, da daleko lepsze rezultaty.

{link=/no/Tett-pa-livet/Biografi/Arven-fra-Smith Johan O. Smith} Johan O.Smith pisał w 1905 roku do swego nowonawróconego brata napomnienie, by używać dobroci jako środka do pozyskiwania dusz. Odniósł się wtedy do słów zapisanych w Księdze Przypowieści Salomona 25, 21-22: „Jeśli łaknie twój nieprzyjaciel, nakarm go chlebem, a jeśli pragnie, napój go wodą, bo wtedy węgle rozżarzone zgarniesz na jego głowę, a Pan ci odpłaci.” Tę lekcję pokazową, którą Mandela przeprowadził przed całym światem, można przyrównać do biblijnej taktyki bojowej, gdyż wybrał, by zło dobrem przezwyciężać! (List do Rzymian 12, 21).

To nic głupiego skonfrontować znajomość praw życia z jednym z napomnień Nelsona Mandeli: „Musimy mądrze używać czasu i zawsze rozumieć, że czas jest odpowiedni, by czynić to, co dobre.”